امام عليه السلام نگهبان اهل زمین

اینک نسبت به بعضی از فرازهای فرمایش امام سجاد عليه السلام توضیحاتی ارائه می دهیم:
«نحن أمان لأهل الأرض کما أن النجوم أمان لأهل السماء.»(اين جمله در توقيع امام زمان عليه السلام نيز آمده است كه حضرت فرموده اند:«اني لامان لأهل الأرض کما أن النجوم أمان لأهل السماء.»احتجاج طبرسي،ج2،ص545)
در این فراز از سخنان امام عليه السلام به نقس حیاتی و پراهمیت ائمه اطهار عليهم السلام نسبت به امنیت و آرامش اهل زمین اشاره گردیده و وجود امامان و رهبران معصوم - که از سوی خدا عهده دار مسئولیت هدایت و ارشاد و رهبری جامعه گردیده اند- برای اهل زمین ، موجب امنیت و آرامش دانسته شده و این بسان ستارگان آسمان است که موجب آرامش اهل آسمانند.

توضیح سخن امام عليه السلام

ما هنگامی می توانیم مفاد و منظور کلام جامع وبلند امام سجاد عليه السلام را خوب درک کنیم که نسبت به خداوند متعال و اهداف وی از خلقت انسان ها و سایر موجودات ، شناخت صحیح داشته باشپم. زیرا شناخت صحیح خداوند متعال است که به انسان امکان شناخت پیامبر و امامان را می دهد.
به طور حتم اگر شناخت و برداشت انسان نسبت به معارف الهی ضعیف و ناچیز باشد و خصوصیات و صفات خداوند را در حد لزوم نشناسد، در معرفت پیامبر و امام نیز ناتوان خواهد بود؛ تاجایی که ممکن است کسانی را به عنوان پیامبر یا امام وخلیفه بشناسد که اساسأ لیاقت این مناصب سه گانه را نداشته باشند. پس شناخت صحیح خداوند است که به انسان، این بینش و فهم را می دهد که دنبال هرکس که ادعای نبوت یا خلافت و امامت را بنماید، نرود و بدون دلیل و برهان قاطع ، سخن کسی را نپذیرد.
با توجه به این مقدمه کوتاه، چنین نتیجه می گیریم که تمام انحرافاتی که در امم گذشته وصدر اسلام در امت اسلام رخ داد و مردم را به انحراف و ضلالت کشاند، معمولأ به واسطه کسانی بودکه شناخت آن ها نسبت به خدا و پيامبران، ضعیف و نادرست بود؛ امت حضرت موسی عليه السلام به واسطه عدم شناخت صحیح وکافی از خدا و پيامبر، در آزمایش کوتاه و چهل روزه ، شکست خورد و به دنبال سامری وگوساله اش راه افتاده و دست از بندگي خداوند عالم کشیده وگوساله را به عنوان معبود خود پذیرفتند.(در آیاتی ار قرآن کریم، مانند آیه 51سوره بقره به این مطلب اشاره شده است.)
لذا دردعاهای رسیده از ائمه اطهار عليهم السلام این نکته خاطرنشان گردیده است که در هر حال ، انسان باید شناخت خود را نسبت به خدا افزایش ، و با دعا و درخواست از خداوند متعال کمک بگیرد. زيرا شناخت صحیح معارف دینی، اعم از شناخت پیامبر و امام ، بستگی به شناخت خداوند دارد. لذا سفارش شده است که درهنگام دعا وکمک خواستن از خداوند چنین بگوییم:
«اللهم عرفنی نفسک فإنک إن لم تعرفنی نفسک لم أعرف نبیک ، اللهم عرفنی رسولک فإنک إن لم تعرفنی رسولک لم أعرف حجتک ، اللهم عرفنی حجتك فإنک إن لم تعرفنی حجتک ضللت عن دینی.»(اصول كافي، ج1، ص337، ح5)
«خداوندا! خودت را به من بشناسان. زیرا اگر خودت را به من نشناساندی ، فرستاده ات را نخواهم شناخت. خداوندا! فرستاده ات را به من بشناسان. زیرا اگر فرستاده ات را معرفی ننمودی ، حجت تو را نخواهم شناخت. خداوندا! حجت خود را به من بشناسان. زیرا اگر حجتت را به من نشناساندی ، از دینم منحرف خواهم گشت.»
مضمون این دعای شریف شاهد گفتار ماست که گفتیم اگر خدا را خوب بشناسیم، رسول خدا را نیز خواهیم شناخت و اگر پیامبر را شناختیم ، امام وحجت خدا، بعد ازوی را نیزخواهیم شناخت.
آنچه در توضیح جملات این دعا باید گفت این که معرفت خداوند متعال دارای مراتب و درجاتی است که انسان تا حدی به برکت فطرت و عقل می تواند به آن دست یابد؛ لکن معرفت صحیح وکامل را باید به کمک پیامبران الهی و خلفای راستین آنان که بیانگر معارف دینی هستند، کسب کرد.
در این موضوع از ائمه اطهار عليهم السلام روایات فراوان رسیده است که به یک نمونه از آن اشاره می کنیم:
ابی حمزه ثمالی ازامام باقرعليه السلام نقل می کند که آن حضرت فرمودند:«إنما یعبدالله من یعرف الله فأما من لایعرف الله فإنما یعبده هکذا ضلالأ.»(با توجه به ذيل روايت،«هكذا»اشاره به عبارت منحرفين از خط مستقيم ولايت ائمه اطهار عليهم السلام است.)
قلت: جعلت فداک فما معرفه الله؟
قال: تصدیق الله عزوجل و تصدیق رسوله و موالاه علی عليه السلام والإئتمام به وبالائمه الهدی عليهم السلاموالبرائه إلی الله عزوجل من عدوهم ، هکذا یعرف الله عزوجل.»(اصول كافي، ج1، ص180)
«هماناکسی خدا را عبادت می کند که او را شناخنه باشد؛ اما کسی که خدا را نشناسد، عبادت او از روی ضلالت وگمراهی انجام می گيرد.»
ابوحمزه با شنیدن این سخن ازامام باقرعليه السلام ، عرض کرد: معرفت خدا چیست؟
حضرت فرمرد: «معرفت خدا، تصدیق خدا و تصدیق رسول خدا و دوستی علی بن ابی طالب و پیروی نمودن از او و ائمه هدی عليهم السلام و بیزاری جستن از دشمنان آن ها است. این است معرفت صحیح خداوند عزوجل.»

وجود امام معصوم موجب آرامش اهل زمین است

اگر شناخت صحیح نسبت به خداوند متعال ازراه نزول وحی به وسیله حجت و امام بعد از پیامبر انجام گیرد، به خوبی روشن می شود که وجود امام معصوم در میان جامعه بشری از جهات گوناگون موجب آرامش و امنیت برای ساکنان زمین است.
اینک به گوشه ای از آن جهات اشاره می کنیم.

1- امنیت فکری وروحی

امام و حجت بر اساس این که مسئولیت هدایت و ارشاد جامعه را بر عهده دارد، از مرزهای اعتقادی و فکری جامعه اسلامی نگهبانی می کند تا مورد هجوم افکار غلط واعتقادات منحرف دشمنان خدا واقع نشود. در پرتو هدایت و ارشاد حجت خداست که انحرافات فکری و عقیدتی که موجب تزلزل فکری وروحی جامعه است، از بین رفته و امنیت فکری و روحي به وجود مي آید.

2- به دست گرفتن زمام امور جامعه